Chùa Đất Sét

Ở số 163A, đường Lương Đình Của, thành phố Sóc Trăng, tỉnh Sóc Trăng. Đây là ngôi chùa duy nhất tại Sóc Trăng được xây dựng theo kiến trúc của người Việt.

Chùa Đất Sét có tên chữ là Bửu Sơn tự, được ông Ngô Kim Tây xây dựng vào năm 1906. Năm 1928, ông Ngô Kim Tòng (1909 - 1970) (trụ trì đời thứ 4) được Phật báo mộng, đã dùng đất sét để đắp tượng thờ. Đầu tiên, ông lấy đất sét, phơi thật khô; bỏ vào cối giã nhuyễn; sàng lọc bỏ rễ cây, rễ cỏ; rồi trộn với bột hương và keo ô dước tạo thành một hỗn hợp dẻo để nặn tượng Phật. Suốt 42 năm miệt mài nặn tượng, ông đã tạo nên những công trình điêu khắc – tôn giáo bằng đất sét vô cùng quý hiếm.

Chùa Đất Sét không lớn lắm, mái chùa được chống đỡ bởi 24 cây cột, mỗi cây cột đều được trang trí hình rồng uốn lượn bằng đất sét từ nền điện lên đến mái vòm. Qua cổng chùa là đến chánh điện có mặt chính quay về hướng đông. Bên trong chánh điện có nhà tam giáo cộng đồng, một công trình kiến trúc độc đáo được xây đắp năm 1942. Nhà tam giáo có đặt tượng Adiđà, Quan Thế Âm, Bổn sư Thích Ca, Ca diếp, Khổng Tử, Lão Tử... Sau chánh điện là các gian thờ Phật mẫu Diêu Trì, Ngọc Hoàng thượng đế... Trong khuôn viên chùa có các miếu nhỏ thờ ông hổ và ông tà, bàn thờ thiên phụ, địa mẫu...

Hiện nay, tại chùa còn lưu giữ 1.991 tượng đất sét lớn nhỏ và các công trình nổi bật như: 3 chóp đỉnh lớn, mỗi chóp cao 1,5m; 7 lư hương nhỏ; toà sen 1000 cánh, mỗi cánh có một tượng Phật mang sắc thái biểu cảm riêng; 5 thú: Kim Lân, Thanh Sư, Bạch Hổ, Long Mã, Bạch Tượng; đặc biệt là 2 ngôi tháp: Đa Bảo và Bảo Tòa. Tháp Đa Bảo cao khoảng 4,5m bao gồm 156 con rồng nâng đỡ cho 13 tầng tháp và 208 cửa, mỗi cửa có 1 tượng Phật. Kế đó là tháp Bảo Tòa cao khoảng 2m, phía trên tháp có hình bát giác tượng trưng cho bát quái: càn - khảm - cấn - chấn - tốn - ly - khôn - đoài, dưới chân tháp có long - lân - quy - phụng và 12 con cá hoá long chầu quanh.

Ngoài ra, trong chùa còn có 3 cây nhang lớn, mỗi cây cao 1,5m, nặng khoảng 50kg; một chùm đèn Lục Long Đăng có 3 chóp đỉnh với 6 con rồng lớn uốn cong,đuôi chụm vào nhau, đầu trổ ra các phía; 8 cây nến lớn, trong đó 6 cây nến còn nguyên vẹn, mỗi cây nặng khoảng 200kg, cao 2,6m, ước tính có thể cháy liên tục trong vòng 70 năm. Hai cây nến còn lại, mỗi cây nặng khoảng 100kg, được thắp sáng từ ngày ông Ngô Kim Tòng viên tịch (rằm tháng 7 năm 1970).

Tháng 3/2011, chùa Đất Sét đã được UBND tỉnh Sóc Trăng công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa (thuộc lĩnh vực kiến trúc – nghệ thuật) cấp tỉnh.